طرح آخال
این مجموعه بر اساس نقوش قالی منطقه‌ی ترکمن‌صحرا پدید آمده است. اغلب این طرح‌ها و از آن جمله نقش اسب ترکمنی، سابقه‌ای چندهزاره‌ای در هنر آن نواحی دارند.
مردم ترکمن در تعریف ارزش‌های اصلی تاریخ قومشان می‌گویند: آب، حیات یک ترکمن است، فرش روح اوست و اسب، بال‌های او. بنابراین عجیب نیست که زندگی و حیات هر روزه‌ی این مردم ایلیاتی جدا از اسب‌هایشان نباشد.
اسب یکی از پایه های بسیار مهم فرهنگ اجتماعی ایرانیان در طول تاریخ بوده است. شاهان هخامنشی در کتیبه‌های خود به فراوانی بر این حقیقت بالیده‌اند که فرمانروای کشوری هستند که “اسبان خوب” دارد. یک نمونه‌ی عالی از این اسبان خوب، اسب ترکمنی است. در بسیاری از کتب تاریخی آمده است که داریوش هخامنشی برای تاکتیک‌های تهاجمی سریع ارتشش از اسب‌های ترکمنی استفاده می کرده چنانکه بیش از ۳ هزار رأس از این نژاد در سواره نظام این پادشاه فاتح وجود داشته است. چه در جنگ، چه در سفر و چه در مسابقه اسب ترکمنی شایستۀ ستایش است. وفاداری این اسبِ زیبای درخشان به صاحبش بی‌نظیر است. هردوت مورخ یونان باستان در ذیل معرفی اسب‌های آسیایی به اسبی ایرانی اشاره می‌کند که با سایر نژادها تفاوت دارد. او این اسب‌ها را به خاطر ویژگی‌های غیرمعمول و نژاد خالصشان مورد تحسین قرار داده است. توصیف‌های به کاررفته‌ی هرودوت در مورد این اسب‌ها با ویژگی‌های نژادِ خاصی از اسب ترکمنی موسوم به آخال‌تکه کاملا تطبیق می‌کند.
هویت ترکمن‌ها و فرهنگ و هنر آن مردم با اسب‌هایشان گره‌‌ای محکم و ناگسستنی خورده است. اسب همه چیزِ زندگی یک ترکمن است؛ بی اندکی تنزل از هزاره‌های دور تا امروز.
